Wat zijn shockschade en affectieschade?

26 april 2023

We krijgen vaak de vraag: wat zijn shockschade en affectieschade? Een ernstig ongeval of misdrijf heeft niet alleen grote impact op slachtoffer zelf, maar ook op diens naasten. De confrontatie met ernstig letsel van een geliefde kan een traumatiserend effect hebben. Het kan zelfs leiden tot PTSS, waarvoor psychologische hulp noodzakelijk is. In sommige gevallen kunnen ook de naasten van een ongevalsslachtoffer hun schade claimen. Dat kan dan op de dader of veroorzaker van het incident. We hebben het dan over shockschade.     

Shockschade is psychische schade die iemand oploopt als gevolg van confrontatie met een schokkende gebeurtenis. Degene die shockschade lijdt kan smartengeld en bijvoorbeeld verlies van inkomsten vorderen, als het letsel ertoe leidt dat diens normale werkzaamheden niet meer uitgevoerd kunnen worden.

Wat zijn shockschade en affectieschade en het Taxibus-arrest

In het Taxibus-arrest van 22 februari 2002 heeft de Hoge Raad geoordeeld dat de toekenning van shockschade mogelijk is. Het ging in dat arrest om een tragisch ongeval waarbij een vijfjarig meisje om het leven kwam. Zij werd vlakbij haar huis aangereden door een taxibus. De moeder van het meisje zag haar dochter levenloos op de straat liggen. De moeder liep daarbij ernstig psychisch letsel op. Ze vorderde haar schade met succes op de aansprakelijke partij.

In het Taxibus-arrest bepaalde de Hoge Raad dat de veroorzaker van een ernstig ongeval ook onrechtmatig handelt tegen een naaste van het slachtoffer die door confrontatie met het ongeval (of met de gevolgen daarvan) letsel oploopt. Er moet wel sprake zijn van een objectiveerbaar ziektebeeld en er moet een duidelijk verband zijn tussen het ongeval en het letsel dat de naaste door de confrontatie met de gevolgen van het ongeval heeft opgelopen.

Aanvulling op Taxibus-arres in 2022

In juni vorig jaar heeft de Hoge Raad een aanvulling gegeven op het Taxibus-arrest, omdat in de letselschadepraktijk verschillend werd gedacht over de vraag in welke gevallen vergoeding van shockschade mogelijk is. De Hoge Raad heeft daarom duidelijkheid gegeven over de aspecten die een rol spelen bij de beoordeling van shockschade.

De volgende aspecten spelen een rol:

• De aard, toedracht en gevolgen van de onrechtmatige daad, waaronder de intentie van de veroorzaker en de aard en ernst van het aan het slachtoffer toegebrachte leed
• De wijze waarop de naaste werd geconfronteerd met de onrechtmatige daad en de gevolgen daarvan
• De aard van de relatie tussen het slachtoffer en de naaste

Affectieschade

Per 1 januari 2019 is de Wet vergoeding affectieschade in werking getreden. Naasten en nabestaanden hebben naast shockschade recht op een vergoeding voor affectieschade. Affectieschade is een vorm van immateriële schadevergoeding die nabestaanden of naasten kunnen krijgen als compensatie voor het leed en verdriet als gevolg van een gebeurtenis waarvoor een ander aansprakelijk is.

Alleen de partner van het slachtoffer, zijn kinderen en ouders, of zij die een vergelijkbare relatie hebben met het slachtoffer, komen in aanmerking voor een vergoeding van affectieschade. De hoogte van de vergoeding ligt tussen de € 12.500 en € 20.000.

Samenloop van shockschade en affectieschade

Uit vaste rechtspraak vloeit voort dat een naaste zowel een beroep kan doen op een shockschadevergoeding als een beroep kan doen op een affectieschadevergoeding. De rechter zal in dat geval aan de hand van de omstandigheden van het geval naar billijkheid en schattenderwijs de hoogte van de schadevergoeding vaststellen.

Wilt u weten of u in aanmerking komt voor een shockschade- of affectieschadevergoeding? Neem dan gerust vrijblijvend contact met ons op.

Letselschade advocaat

Overige informatie

Volg ons op sociale media